“SOSYAL KİRALIK KONUT” MODELİ
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), bu çerçevede 2026 yılı itibarıyla devreye girmesi beklenen “sosyal kiralık konut” modelini hayata geçirmeye hazırlanıyor. Proje kapsamında yaklaşık 80 bin sosyal konut, dar gelirli vatandaşlara, piyasa şartlarının çok altında kira bedelleriyle sunulacak. Edinilen bilgilere göre, aylık ortalama 5 bin TL kira bedeliyle kiralanması öngörülen konutların, özellikle barınma krizinin en yoğun hissedildiği 30 büyükşehirde uygulanması planlanıyor. TOKİ’nin daha önce satışa sunduğu sosyal konut projelerine benzer şekilde kurgulanacak olan kiralık model, vatandaşlara uzun vadeli ve uygun fiyatlı kira seçeneği sunmayı amaçlıyor. Özellikle düşük gelirli aileler, yeni evli çiftler ve dezavantajlı gruplar için hazırlanan projede, kura yöntemiyle konut tahsisi yapılması planlanıyor. Örnek olarak, 500 konutluk bir projede yaklaşık 150 konutun kiralık olarak ayrılması öngörülürken, bu kiralık konutların sabit kira artış oranları ve uzun vadeli oturum garantileriyle tahsis edilmesi üzerinde duruluyor.
AZALAN EVLİLİK VE DOĞUM ORANLARINA DA ÇÖZÜM OLACAK
Yetkililer, kira modelinin yalnızca konut sıkıntısına değil, aynı zamanda Türkiye’nin azalan evlilik ve doğum oranlarına da çözüm olabileceği görüşünde. “Evlenmeyi ve çocuk sahibi olmayı teşvik eden konut politikaları” çerçevesinde şekillendirilen proje ile barınma güvencesi sunularak aile kurma sürecindeki maddi baskıların azaltılması amaçlanıyor. Proje kapsamında TOKİ'nin mevcut 250 bin konutluk üretim planının içerisinden yaklaşık 80 bin konutun “kiralık havuza” ayrılması bekleniyor. Bu havuzun; İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Bursa, Adana, Gaziantep, Mersin ve Konya gibi nüfusu yoğun, kiraların yüksek olduğu şehirlerde aktif hale getirilmesi öngörülüyor. Barınma krizinin en fazla hissedildiği bu şehirlerde, kiralık TOKİ konutlarının sosyal dengeyi sağlamada önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor.
BAŞVURU ŞARTLARI VE SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Kiralık sosyal konutlara ilişkin başvuru süreci ve koşulların, 2025 yılı sonunda TOKİ ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından duyurulması planlanıyor. Satış projelerinde olduğu gibi, bu modelde de başvuru yapacak vatandaşlardan: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları, Belirlenen gelir düzeyinin altında bir gelire sahip olmaları, Bulunduğu il sınırlarında ikamet ediyor olmaları, Herhangi bir konut mülkiyetine sahip olmamaları, Ve daha önce TOKİ'den konut almamış olmaları gibi kriterleri sağlamaları beklenecek.
OLUMLU BİR ADIM OLARAK DEĞERLENDİRİLİYOR
Şehircilik uzmanları, TOKİ’nin kiralık konut modelini sosyal devlet ilkesiyle uyumlu, geç kalınmış ama olumlu bir adım olarak değerlendiriyor. Projenin yalnızca dar gelirli vatandaşların değil, aynı zamanda orta gelir grubunun da erişimine açılması gerektiği vurgulanıyor. Uzun vadede TOKİ'nin bu kiralık konut modelini kurumsallaştırarak her yıl belirli sayıda kiralık konut üretmesi, Türkiye’deki konut politikalarında yapısal bir dönüşümün kapısını aralayabilir. Özellikle konut piyasasındaki spekülatif kira artışlarının dengeye oturmasında kamu eliyle yapılacak bu tür müdahalelerin hayati önem taşıdığı belirtiliyor.