Sıcaklarda kene tehlikesine dikkat!

SİVAS, TOKAT VE YOZGAT'TA ÖLÜMLÜ VAKALAR GÖRÜLDÜ

Türkiye'de özellikle İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri’nde etkili olan kene vakaları bu yıl da can almaya başladı. Mayıs ayında Sivas, Tokat ve Yozgat başta olmak üzere 6 ilde görülen kene ısırmaları sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi. Uzmanlar, özellikle cenaze işlemleri sırasında bulaş riskine karşı koruyucu önlemler alınması gerektiği uyarısında bulundu. Mayıs ayında KKKA şüphesiyle tedavi altına alınan hastalardan 3’ü Sivas’ta, biri Sivas’ın Koyulhisar ilçesinde olmak üzere 1 bebek, bir diğeri ise Tokat’ta tedavi gören bebek olmak üzere toplam 5 kişi hayatını kaybetti. Vakaların yoğunlaştığı iller arasında Yozgat da yer alıyor. Özellikle doğa ile iç içe olan kırsal alanlar ve tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu bölgelerde vaka sayılarının artmasından endişe ediliyor.

"HASTALIK CENAZE İŞLEMLERİYLE BİLE BULAŞABİLİR"

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Seyit Ali Büyüktuna, KKKA virüsünün ölümcül sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekerek cenaze hazırlıkları ve defin işlemleri sırasında da bulaş riski bulunduğunu vurguladı. Büyüktuna, “Hastaların vücut sıvılarıyla temas, cenaze yıkama işlemleri, tabutun açılması gibi durumlar virüsün yayılmasına neden olabilir. Bu nedenle özellikle cenazelerde koruyucu kıyafetler kullanılmalı, mezar derinliği en az 2 metre olmalı ve tabut kesinlikle açılmamalıdır” dedi.

EN RİSKLİ İLLER

Doç. Dr. Büyüktuna, Türkiye'de KKKA’nın en çok görüldüğü alanın “Kelkit Vadisi” olduğunu belirterek İç Anadolu'daki Yozgat, Sivas, Tokat gibi illerin yanı sıra Orta Karadeniz'den Amasya ve Giresun ile Doğu Anadolu’dan Erzincan’ın da yüksek risk grubunda olduğunu söyledi. Büyüktuna, iklim değişikliği ve artan hayvan hareketliliği nedeniyle bu bölgelerin dışında da yeni vakalar görülebileceği uyarısında bulunarak, saman ve ot balyalarının taşınmasının bile kene yayılımını tetikleyebileceğini ifade etti.

KENE ISIRMALARIYLA GELEN HAYATİ TEHLİKE

KKKA hastalığının gribe benzer belirtilerle başladığını ifade eden Doç. Dr. Büyüktuna, hastalığın ilk 1 ila 10 gün içinde kendini gösterdiğini belirtti. Hastalarda halsizlik, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı, yüksek ateş gibi belirtilerle başlayan hastalık, bazı vakalarda ağız içi, burun, mide ve hatta beyin kanamalarına yol açabiliyor. Büyüktuna, “Özellikle ağız, diş eti ve iç organ kanamaları, hastalığın ağır seyredeceğini gösterir. Bu tür vakalarda ölüm oranı yüksektir. Türkiye’de bu oran yüzde 5 seviyesindedir” dedi.

KENE TESPİTİNDE ZAMANLA YARIŞ VAR

Vücuda tutunan kenelerin zaman kaybedilmeden çıkarılması gerektiğini vurgulayan Büyüktuna, çıplak elle keneye dokunulmaması, bir bez veya eldiven yardımıyla tek hamlede çıkarılması gerektiğini söyledi. Kenenin yok edilmeden doğaya bırakılmasının başka insanlara da bulaşma riskini artırabileceğini dile getiren Büyüktuna, kendi başına çıkarılamayan keneler için en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini kaydetti.

ÖZELLİKLE KIRSALDAKİLER DİKKATLİ OLMALI

Tarım ve hayvancılıkla uğraşanların kene vakalarına karşı daha dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Büyüktuna, kırsal nüfusun yoğun olduğu illerde açık arazide çalışanlar, çobanlar, orman işçileri ve avcıların ciddi risk altında olduğunu belirtti.

KENELERDEN TAM KORUNMA MÜMKÜN MÜ?

Kenelerden tamamen korunmanın zor olduğunu ancak alınabilecek bazı önlemlerle riskin azaltılabileceğini aktaran uzmanlar, kırsal alanlarda açık renkli giysiler tercih edilmesini, pantolon paçalarının çorap içine sokulmasını ve eve dönüldüğünde mutlaka vücut kontrolü yapılmasını öneriyor. “Kenesavar” olarak bilinen spreylerin de yüzde 100 koruma sağlamadığına dikkat çekildi.

TEDAVİ VE AŞI ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR

KKKA’nın henüz kesin bir tedavisi olmadığını dile getiren Doç. Dr. Büyüktuna, mevcut hastalara sadece destek tedavisi uygulandığını, Dünya Sağlık Örgütü onaylı bir aşının da bulunmadığını kaydetti. Türkiye'de yürütülen aşı çalışmalarında hayvan testlerinde olumlu sonuçlar elde edilse de insan deneylerinin henüz tamamlanmadığı belirtildi.

21 VAKA TEDAVİ ALTINDA, 6 HASTA YATIYOR

Nisan ayından bu yana Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde toplam 21 KKKA hastasının tedavi altına alındığını belirten Büyüktuna, bunlardan 3’ünün hayatını kaybettiğini açıkladı. Şu an itibarıyla 6 erişkin hastanın serviste, 1 hastanın ise yoğun bakımda olduğunu, çocuk servisinde ise 3 çocuğun tedaviye devam ettiğini söyledi.

2002'DEN BU YANA 17 BİNİN ÜZERİNDE VAKA

Türkiye’de 2002-2024 yılları arasında Sağlık Bakanlığı verilerine göre toplam 17 bin 132 KKKA vakası görülürken, bu vakalardan 819'u ölümle sonuçlandı. Bu, yüzde 5’lik bir ölüm oranına karşılık geliyor.

"DOĞAYLA TEMASTA TEDBİRİ ELDEN BIRAKMAYIN"

Yetkililer, riskli bölgelerde yaşayan vatandaşların doğada geçirilen zamanlarda gerekli önlemleri alması, kene kontrolünü ihmal etmemesi ve şüpheli durumlarda sağlık kuruluşlarına başvurması çağrısında bulundu. Özellikle yaz aylarında yaylalara ve kırsal bölgelere olan yoğun ilginin hastalığın yayılımını artırabileceğine dikkat çekildi.